Εφαρμογή Μετεωρολογικών Προειδοποιήσεων

Η σημασία της ακριβούς πρόβλεψης των έντονων καιρικών φαινομένων είναι προφανής. Με τον όρο καιρικές συνθήκες σημαντικών επιπτώσεων (High Impact Weather) εννοούνται φαινόμενα που μπορεί να είναι ακραία σε ένταση ή να βρίσκονται στα άκρα της κλιματολογικής κατανομής για μια συγκεκριμένη τοποθεσία ή να είναι επίμονα λόγω της παρατεταμένης εμφάνισης ή ακόμη και αν δεν είναι σπάνια, μπορούν να θεωρηθούν σημαντικά εάν η κοινωνία είναι ιδιαίτερα ευάλωτη σε αυτά.
Παρά τη σημαντική πρόοδο στις βραχυπρόθεσμες προγνώσεις, τα έντονα καιρικά φαινόμενα μπορεί να έχουν επιπτώσεις στην οικονομία και την κοινωνία, αλλά οι συνέπειές τους διαφέρουν σημαντικά ανάλογα με τον τόπο εκδήλωσης των φαινομένων και την χρονική τους διάρκεια. Απαιτείται, επομένως, έγκυρη και έγκαιρη μεσοπρόθεσμη, αλλά και μικρής διάρκειας πρόγνωση σε επίπεδο τουλάχιστον περιφερειακής ενότητας προκειμένου να ενισχυθεί η ετοιμότητα της πολιτείας στην αντιμετώπιση κρίσεων από φυσικές καταστροφές.

Η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ), ως ο καθ’ ύλην αρμόδιος φορέας για παροχή μετεωρολογικής υποστήριξης και ανταποκρινόμενη στις αυξανόμενες ανάγκες της πολιτείας, σχεδίασε και ανέπτυξε την παρούσα εφαρμογή με στόχο να παρέχει την απαραίτητη χωροχρονική πληροφορία που θα επιτρέπει στους φορείς διαχείρισης κρίσεων να προβούν στη λήψη απαραίτητων μέτρων για να αντιμετωπίσουν έγκαιρα και αποτελεσματικά τις ενδεχόμενες συνέπειες των έντονων καιρικών φαινόμενων προσδίδοντας χρωματικό δείκτη στο επίπεδο επικινδυνότητας τους. Επιπλέον, η εφαρμογή είναι εύκολα προσβάσιμη και ελεύθερη για κάθε πολίτη που επιθυμεί να ενημερώνεται για τις καιρικές προειδοποιήσεις.

Μεθοδολογία

Η ανάπτυξη της τεχνολογίας και της επιστήμης της μετεωρολογίας επιτρέπει πλέον την παραγωγή ιδιαίτερα αξιόπιστων μετεωρολογικών προγνώσεων. Το γεγονός ότι η χώρα μας είναι μέλος του European Center for Medium Range Weather Forecast (ECMWF), που αποτελεί έναν από τους πλέον αξιόπιστους οργανισμούς παραγωγής μετεωρολογικών δεδομένων παγκοσμίως, μας επιτρέπει την πρόσβαση στα πλέον πιο αξιόπιστα προγνωστικά μετεωρολογικά δεδομένα. Παράλληλα κατά τον σχεδιασμό της εφαρμογής εκτιμήθηκαν και υπολογίστηκαν κλιματικά δεδομένα για κάθε μετεωρολογική παράμετρο, έτσι ώστε να τεθούν κλιματικά όρια και να γίνει η κατηγοριοποίηση της έντασης των φαινομένων για να προβάλλονται οι προειδοποιήσεις με χρωματικό κώδικα που συνδέεται με το επίπεδο της έντασης και επικινδυνότητας τους. Τα κλιματικά όρια τέθηκαν λαμβάνοντας υπόψη τα εκατοστημόρια της κατανομής παρατηρήσεων, μέσες τιμές, δημοσιευμένες κλιματικές μελέτες και όρια που χρησιμοποιούνται διεθνώς. Επίσης, αναλόγως την παράμετρο λήφθηκε υπόψη η εποχή και η ευαισθησία της κοινωνίας σε ορισμένες κλιματολογικές συνθήκες, για παράδειγμα -10 oC μπορεί να έχουν διαφορετικές συνέπειες σε μια ορεινή περιοχή της βόρειας ηπειρωτικής χώρας απ΄ ότι σε μια πεδινή ή παράκτια περιοχή. Ακόμη, 28oC μπορεί να είναι ακραία θερμοκρασία για έναν χειμερινό μήνα όχι όμως για έναν θερινό μήνα.
Οι παρεχόμενες προειδοποιήσεις αφορούν σε έξι (6) μετεωρολογικά φαινόμενα: υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες, χαμηλές για την εποχή θερμοκρασίες, ένταση ανέμου σε θαλάσσιες/νησιωτικές περιοχές, χιονοπτώσεις, υετός και κεραυνική δραστηριότητα. Οι προειδοποιήσεις εκδίδονται για ένα χρονικό ορίζοντα πρόγνωσης τριών ημερών.

Επιπλέον, χρησιμοποιούνται σύγχρονες τεχνολογίες γεωγραφικών πληροφοριακών συστημάτων (GIS) έτσι ώστε να γίνει δυνατή η παραγωγή των προειδοποιήσεων τόσο σε επίπεδο περιφέρειας, όσο και σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας. Οι προειδοποιήσεις παρουσιάζονται με χρωματικό κώδικα (Πράσινο-Κίτρινο-Πορτοκαλί-Κόκκινο) ανάλογα με την ένταση του φαινομένου ενώ σε διάγραμμα παρουσιάζεται η ωριαία εξέλιξη του κάθε φαινομένου για κάθε περιφερειακή ενότητα. Ο χρωματισμός της κάθε περιφέρειας προκύπτει από τον χρωματισμό των αντίστοιχων περιφερειακών ενοτήτων που την απαρτίζουν (η περιφερειακή ενότητα με το πιο σημαντικό επίπεδο προειδοποίησης χρωματίζει την αντίστοιχη περιφέρεια). Στην περίπτωση που μια περιφέρεια ή περιφερειακή ενότητα έχει προειδοποίηση για δυο ή περισσότερα μετεωρολογικά φαινόμενα χρησιμοποιείται το πιο σημαντικό επίπεδο προειδοποίησης για να χρωματιστεί, ωστόσο με τη χρήση συμβόλων ανά φαινόμενο παρουσιάζονται όλες οι προειδοποιήσεις.

Σημαντικό πλεονέκτημα της εφαρμογής, είναι η δυνατότητα του μετεωρολόγου προγνώστη της ΕΜΥ, που παρακολουθεί συνεχώς την εξέλιξη των μετεωρολογικών φαινόμενων και συνεκτιμά όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, να τροποποιήσει/ επικαιροποιήσει τις προειδοποιήσεις ανά πάσα στιγμή, προκειμένου να παρέχεται στο ευρύ κοινό όσο το δυνατόν ακριβέστερη και πληρέστερη πληροφορία.

Επίπεδα Προειδοποιήσεων

Οι προειδοποιήσεις καιρού της ΕΜΥ εκδίδονται σε διαφορετικά επίπεδα: πράσινη, κίτρινη, πορτοκαλί ή κόκκινη προειδοποίηση, ανάλογα με το πόσο έντονα είναι τα καιρικά φαινόμενα και το πόσο μεγάλες μπορεί να είναι οι συνέπειες του καιρού.

ΚΟΚΚΙΝΟ : είναι το πιο σοβαρό επίπεδο προειδοποίησης και αφορά την εκδήλωση φαινομένων πολύ ισχυρής έντασης τα οποία είναι συνήθως επικίνδυνα και μπορεί να προκαλέσουν μεγάλες ζημιές και ατυχήματα.

ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ : αφορά την εκδήλωση φαινομένων ισχυρής έντασης τα οποία μπορεί να προκαλέσουν ζημιές και ατυχήματα.

ΚΙΤΡΙΝΟ : αφορά την εκδήλωση φαινομένων μέτριας έντασης τα οποία παρότι δεν θεωρούνται ασυνήθιστα μπορεί να γίνουν επικίνδυνα.

ΠΡΑΣΙΝΟ : αφορά μετεωρολογικά φαινόμενα που δε χρήζουν ιδιαίτερης επαγρύπνησης ή δεν αναμένονται.

Είναι σημαντικό να παρακολουθείται η εξέλιξη του καιρού γιατί οι προγνώσεις επικαιροποιούνται συνεχώς, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές τόσο στα επίπεδα προειδοποίησης όσο και στις περιοχές προειδοποίησης.